po prawdzie
  • Dwuznaczny śpiący
    22.05.2020
    22.05.2020
    Czy to prawda, że nie istnieje przymiotnik, którym można określić czyjeś bycie we śnie? Przymiotnikiem śpiący wskazujemy na czyjeś zmęczenie, a śniący mówi o osobie pogrążonej w marzeniach. Najtrafniejszy przykład, który przychodzi mi do głowy to drzemiący, ale drzemanie różni się jednak od spania.
  • Dywiz w nazwach miejscowości
    11.09.2017
    11.09.2017
    Szanowni Państwo,
    zastanawiam się, gdzie można znaleźć regułę, na którą powołał się prof. Bańko: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Nurzec;15219.html. Zgodnie z nią powinno się pisać stacja Ursus Niedźwiadek, prawda? W dyktandzie warszawskim nazwa tej stacji była jednak zapisana z łącznikiem. Prosiłbym o komentarz.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • dźwięczne [v] w wymowie wielkopolskiej
    17.09.2003
    17.09.2003
    Szanowni Państwo,
    Chciałbym dowiedzieć się, jak powinno być wymawiane słowo świt. Ponieważ dotychczas wydawało się mi, że prawidłowa i jedyna wymowa tego słowa to [śf'it]. Jednakże słyszałem, że [śv'it] jest również dopuszczalne. Zdumiało mnie to bardzo, ponieważ sądziłem był, że jeśli dźwięczna spółgłoska występuje po bezdźwięcznej, wtedy również staje się bezdźwięczna. Osobiście trudno jest mi powiedzieć [śv'it] i nie słyszałem nikogo mówiącego tak. Więc jaka jest prawda?
    Z poważaniem,
    W. Szostak
  • dżingiel
    16.04.2002
    16.04.2002
    Podczas pisania o „melodyjce reklamującej daną stację muzyczną” wynikła sprawa poprawności pisania tego anglicyzmu – dżingiel, czy też jingiel (co dla mnie brzmi i wygląda okropnie).
    W wyrazami sympatii A. Szpejn
  • fan fiction
    19.11.2012
    19.11.2012
    Szanowna Redakcjo,
    moje pytanie dotyczy poprawnego zapisu terminu fanfiction. Na anglojęzycznych portalach pojawia się i ta forma, i pisana rozłącznie fan fiction. Czy powinniśmy zapisywać te dwa człony oddzielnie, analogicznie do science fiction? Czy skracając ten wyraz, powinniśmy zostać przy angielskim fanfic, wybrać bardziej polsko brzmiący fanfik, czy może zdecydować się na jeszcze inną wersję – fanfick? Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    Felicyta
  • fotowoltaika

    16.01.2021
    16.01.2021

    Angielskie słowo photovoltaic zostało przetłumaczone na polski jako fotowoltaika, fotowoltaiczny. Dość często spotyka się w pisowni i wymowie formę fotowoltanika, fotowoltaniczny, co uznawane jest jednak za błąd. Czy zatem spolszczenie, które nie jest do końca naturalne oraz płynne w wymowie, rodząc tym samym trudności, można sensownie obronić? Czy nie mamy tu do czynienia z arbitralnym wyborem i nieudaną kalką językową?

  • Gdzie postawić przecinek?
    9.03.2012
    9.03.2012
    Dzień dobry,
    czy w zdaniu: „Wiem, gdzie teraz jest i że niedługo przyjdzie” należy postawić przecinek przed i że? Reguła 374 ze słownika ortograficznego PWN nie ma tutaj zastosowania, ponieważ że występuje jeden raz.
    Pozdrawiam,
    Andrzej Wróbel
  • Gerlach czy Gierlach?
    12.05.2003
    12.05.2003
    Są dwie formy polskiej pisowni nazwy najwyższego szczytu Tatr: Gierlach i Gerlach. Ta pierwsza forma przez ostatnie stulecie była częściej używana (Taternik, Pamiętniki Tow. Tatrzańskiego, Wierchy, przewodniki). Słowniki języka polskiego podają różne formy jako poprawne (!), niektóre uznają nawet z pewnoscią błędną nazwę Garłuch. Ponieważ nazwa pochodzi z niemieckiej nazwy własnej Gerlach, jest też tak pisana w języku słowackim, czeskim i węgierskim, a równoczesnie „dobrze mi to brzmi” i dominuje w użyciu codziennym wsród turystów, nie widzę powodów, dlaczego wprowadzono formę Gierlach.
    Ale z drugiej strony Kežmarok ma polską formę Kieżmark (a nie Keżmark), a Mengušovce mają formę Mięguszowce (też z ie zamiast e). Co prawda Kieżmark dla mnie brzmi równie dobrze jak Gerlach, ale powoduje moją konfuzję brak jednoznacznej reguły tworzenia polskiej formy obcej nazwy.
    Po tym przydługim wstępie moje pytania są następujące:
    1. Jaka forma (Gerlach vs. Gierlach) jest poprawna?
    2. Jakie jest tego uzasadnienie?
    Z góry dziękuję za odpowiedź,
    Andrzej Górski
  • głuchoniemy i głucho-ciemny
    5.06.2013
    5.06.2013
    Dlaczego wyraz głuchoniemy piszemy łącznie, a głucho-ciemny z łącznikiem? Głuchoniemy to przecież «głuchy i niemy», a więc mamy tutaj dwa człony równorzędne – podobnie jak w przypadku wyrazu głucho-ciemny, czyli «głuchy i niewidomy».
  • Google
    22.10.2005
    22.10.2005
    Wiele osób wymawia Google, nazwę znanej wyszukiwarki, tak, jak się po polsku odczytuje: [gogle], rzadziej, ale również, niektórzy mówią to z angielskim akcentem, tak jak to się w oryginale czytać powinno. Jak więc powinno się prawidłowo czytać Google?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego